Ταξίδια στη θάλασσα της μουσικής.

Κάθε εβδομάδα, άξιοι πλοηγοί (εκπαιδευτικοί, μαθητές, φίλοι) αναλαμβάνουν να μας ταξιδέψουν σε πλόες που σχεδίασαν βασιζόμενοι στο προσωπικό τους γούστο. Η επιλεγμένη μουσική, ακούγεται στα μεγάφωνα του σχολείου μας ή μέσω της σελίδας μας. 

 

 

 

Ballot paper about to be placed in a box

Ψηφίστε τις 3 αγαπημένες σας συλλογές.

Ακολουθήστε τον παρακάτω σύνδεσμο :

Δημοσκόπηση

Παρατηρητήριο δημοσκόπησης

Πλους 13

Rhythm and Poetry στην Ελληνική Μουσική

Αρχικά, πρέπει να σημειωθεί, ότι όταν αναφερόμαστε στο Hip Hop, δεν αναφερόμαστε μόνο στη μουσική, αλλά σε μία ολόκληρη κουλτούρα. Η Hip Hop κουλτούρα βασίζεται σε τέσσερα στοιχεία:

  • ο DJ (Disk Jokey) που φτιάχνει την μουσική
  • ο MC (Master of Ceremony) που φτιάχνει τα λόγια – ρίμες, ένα είδος ραψωδού
  • το Graffiti ζωγραφική σε τοίχους με χρήση spray και 
  • το Breakdance που αποτελεί την χορευτική του έκφραση

Τα δύο πρώτα είναι άρρηκτα συνδεδεμένα, κι ο συνδυασμός τους αποτελεί ουσιαστικά τη RAP (Rhythm and Poetry) μουσική, ενώ το breakdance μπορεί να χαρακτηρισθεί ως"ο χορός της rap". Το graffiti παρότι έχει κοινές ρίζες με τα υπόλοιπα στοιχεία, ακολουθεί μία πιο ελεύθερη και ανεξάρτητη πορεία. 

Η φύση της rap κάνει εξ αρχής πολύ δύσκολη οποιαδήποτε προσπάθεια ανάλυσης της. 

Χρησιμοποιούνται δείγματα και στοιχεία από όλα τα είδη μουσικής. Η σύνθεση γίνεται κατά κύριο λόγο ηλεκτρονικά, ενώ σπανιότερα γίνεται και χρήση μουσικών οργάνων. Δε χρειάζονται γνώσεις μουσικής παρά μόνο φαντασία, δημιουργικότητα και ευχέρεια στον χειρισμό κάποιου προγράμματος επεξεργασίας ήχου στον Η/Υ.

Σκοπός της ύπαρξης της ηχητικής υπόκρουσης στο τραγούδι, είναι περισσότερο να δώσει έναν ρυθμό πάνω στον οποίο θα κινηθούν οι ρίμες του mc (τραγουδιστή) παρά να δώσει αισθητική ευχαρίστηση στον ακροατή.

Στο ίδιο μοτίβο κινούνται και τα λόγια ή αλλιώς ρίμες των τραγουδιών. Και εδώ υπάρχει μεγάλη ελευθερία σχετικά με το στυλ και την προσέγγιση που έχει ο κάθε mc αλλά τα πράγματα είναι σαφώς πιο ξεκάθαρα. Κυριότερα χαρακτηριστικά είναι η απλή, και συνήθως"εμπλουτισμένη" με πολλές βωμολοχίες, γλώσσα, τα πολλά λόγια και η μεγάλη ταχύτητα με την οποία αυτά προφέρονται, σε σημείο που μάλιστα αρκετές φορές είναι δύσκολο ακόμα και να γίνουν κατανοητά. Σύνηθες φαινόμενο είναι και η δημιουργία νέων λέξεων, η χρήση αναγραμματισμών για την παρουσίαση άλλων, αλλά και η πλήρης αδιαφορία για τους κανόνες του συντακτικού και της γραμματικής. Επιπλέον, η ακρόαση τους δίνει περισσότερο την αίσθηση μίας έρρυθμης ομιλίας παρά τραγουδιού.

Η"ποιότητα" της φωνής δεν διαδραματίζει τόσο σπουδαίο ρόλο όσο στα άλλα είδη μουσικής, αλλά απαιτείται φοβερή ικανότητα προκειμένου να επιτευχθεί ο ρυθμός που θα συνδυάζει αρμονικά μουσική υπόκρουση και λόγια.

Η θεματολογία εντοπίζεται σε οτιδήποτε μπορεί να συλλάβει ο ανθρώπινος νους. Υπάρχουν όμως κάποιες κατηγορίες, στις οποίες υπάγεται το μεγαλύτερο ποσοστό των τραγουδιών. Η πρώτη είναι αυτή στην οποία ο rapper παραθέτει απλά κάποια από τα προσωπικά του βιώματα. Αν και αυτή η κατηγορία δεν απαριθμεί πολλά κομμάτια, είναι πολύ σημαντική γιατί σχεδόν όλοι όσοι ασχολούνται ενεργά με τον χώρο, έχουν κάποια στιγμή έστω πειραματιστεί με αυτήν. Ευρέως διαδεδομένο είναι το rap που πραγματεύεται κοινωνικά και πολιτικά θέματα, αλλά και το λεγόμενο"gangsta" rap που έχει ως βασικό θεματικό άξονα τη βία, τα όπλα και τα ναρκωτικά. Μία ακόμη μεγάλη ομάδα είναι αυτή που έχει σκοπό να μειώσει κάποιον ανταγωνιστή rapper και να καλλιεργήσει κόντρες ή συγκρούσεις, η οποία και είναι ευρέως γνωστή ως"battle" rap. Ανάλογα με το θέμα ποικίλει και ο σκοπός του δημιουργού. Έτσι σε πρώτη φάση αυτά τα τραγούδια είναι ένα μέσο έκφρασης απόψεων και συναισθημάτων, ενώ σε ένα δεύτερο στάδιο γίνεται μία προσπάθεια προσέγγισης του ακροατή με στόχο να τον προβληματίσει, να του προκαλέσει συναισθήματα ή απλά να τον"ανεβάσει". 

Άξιο αναφοράς είναι και το freestyle rap, το οποίο ναι μεν δεν έχει κάποιο συγκεκριμένο θέμα που πραγματεύεται, αλλά έχει το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό πως στηρίζεται αποκλειστικά και μόνο στον αυτοσχεδιασμό. Λαμβάνει χώρα αποκλειστικά σε συναυλίες, και η σπουδαιότητα του  γίνεται αντιληπτή αν αναλογιστεί κανείς ότι κάτι αντίστοιχο δεν υπάρχει σε κανένα άλλο είδος μουσικής.

To Hip Hop πρωτοεμφανίστηκε στις Η.Π.Α τη δεκαετία του ’70 ως περιθωριακή αφροαμερικανική κουλτούρα που ξεπήδησε από τα γκέτο των μεγαλουπόλεων της βορείου Αμερικής. Στην Ελλάδα to rap φτάνει στα μέσα του 80, όμως οι διαφορές στον τρόπο ζωής και σκέψης που επικρατούν στην ελληνική κοινωνία δεν επιτρέπουν την άμεση ανάπτυξη.

 

1985 – τέλη δεκαετίας ’90: Τα πρώτα χρόνια


Πρώτη φορά που ακούστηκε η Ραπ μουσική στην Ελλάδα, ήταν στα τέλη της δεκαετίας του ’70, από τον ραδιοφωνικό σταθμό της Αμερικανικής βάσης στο Ελληνικό. Το πρώτο συγκρότημα που ξεκίνησε στην Ελλάδα, ήταν οι Marginals με τρία άτομα, το 1985. Το πρώτο Ελληνικό hip-hop συγκρότημα ήταν οι FF.C (Fortified Concept) που ξεκίνησαν στο Βύρωνα το 1987. Ο πρώτος Ελληνικός Hip-Hop δίσκος ήταν το «Εν+Τάξει» των O.P.A. που κυκλοφόρησε το 1990. Από τα πρώτα Ελληνικά Hip-Hop σχήματα, και ιδιαίτερα επιδραστικό στην εποχή του αλλά και αργότερα, ήταν οι Στέρεο Νόβα. Το πρώτο, ομώνυμο άλμπουμ τους, κυκλοφορεί το 1992.

Το ίδιο έτος, μετά την συναυλία των Public Enemy στο Κατράκειο θέατρο της Νίκαιας, δημιουργήθηκαν οι Active Member. Λίγα χρόνια αργότερα, αφότου άνοιξαν τη δική τους εταιρία παραγωγής ονόμασαν το είδος τους Low Bap, θέλοντας να διαχωρίσουν τη δική τους θέση από την υπόλοιπη Ελληνική σκηνή, θεωρώντας πως είχε αρχίσει να παίρνει τα εμπορικά χαρακτηριστικά της τότε αμερικάνικης Hip-Hop σκηνής. Με αυτή την κίνηση το κοινό χωρίστηκε σε δύο «στρατόπεδα» δημιουργώντας την πρώτη Hip-Hop κόντρα στην Ελλάδα.

Το 1992 επίσης, στη Νέα Ιωνία, δημιουργήθηκαν οι Terror X Crew (TXC). Με δισκογραφικό τους ντεμπούτο το ομώνυμο «Terror X Crew (1995)», ήταν οι πρώτοι που έφεραν το Ελληνικό κοινό σε επαφή με τα τέσσερα στοιχεία (MCing, DJing, Graffiti, Breakdance) της Hip-Hop κουλτούρας, όπως επίσης ήταν πρωτοπόροι του Hardcore Rap και του Wild Style Graffiti στην Ελλάδα. 1993 δημιουργούνται οι Razastarr, το 1994 οι ΝΕΒΜΑ, ένα συγκρότημα hip hop με καθαρά κοινωνικούς προβληματισμούς και οι Goin' Through οι οποίοι ακολούθησαν από τότε την πιο διαδεδομένη σκηνή.

 

Τέλη δεκαετίας ’90 – Αρχές δεκαετίας 2000: Η Χρυσή Εποχή

Το 1996, έκαναν την εμφάνιση τους τα Ημισκούμπρια που ήτανε το πρώτο καθαρά σατιρικό Ελληνικό Hip-Hop συγκρότημα.Το 1997 το συγκρότημα Ζωντανοί Νεκροί ( Τάκι Τσαν, Μηδενιστής Υποχθόνιος, Καταχθόνιος, Χαρμάνης) φέρνει μια άλλη γεύση στην τότε Ελληνική Hip-Hop σκηνή, το Battle Rap. Το πρώτο τους album με τίτλο «ΖΝ: Εντολές Στη Χώρα των Καλύτερων MC’s» (1997) επηρέασε τις επόμενες γενιές που έβγαζαν battle rap κομμάτια και το μεγαλύτερο ποσοστό MCs και συγκροτημάτων μέχρι και σήμερα ακόμα επιλέγουν αυτό το είδος ραπ που καθιέρωσαν στην Ελλάδα οι Ζωντανοί Νεκροί.

Την δεκαετία του 2000 πολλά από τα ιστορικά σχήματα της δεκαετίας ’90 διαλύθηκαν ή άλλαξαν μορφή όπως: οι Terror X Crew (Αρτέμης και Ευθύμης) , οι Άλφα Γάμα (Εισβολέας) οι Active Member (ο Xray δημιουργει το συγκρότημα Ρόδες), οι Razastarr (Οδυσσέας και Νικόλας) και άλλοι.

Από το 2001 και μετά όμως εμφανίστηκαν και άλλα σχήματα δημιουργώντας νέα ρεύματα στη σκηνή. Οι περισσότεροι, σε αντίθεση με τους παλαιότερους, κυκλοφόρησαν τους δίσκους τους διαδικτυακά, δωρεάν και χωρίς την ανάμειξη δισκογραφικών εταιριών, με αποτέλεσμα μια πληθώρα κυκλοφοριών. Δεκάδες συγκροτήματα δημιουργήθηκαν, αλλά λίγοι έκαναν κάτι παραπάνω από ένα δίσκο ή μία συναυλία. Συγκροτήματα της δεύτερης γενιάς του Ελληνικού Hip-Hop που άλλαξαν τα δεδομένα της σκηνής και συνεχίζουν δυναμικά μέχρι και σήμερα, είναι οι ΒήταΠεις, τα Βόρεια Αστέρια, οι Bong Da City κ.ά..

Mainstream Σκηνή


Αξιοσημείωτο στοιχείο τη δεκαετία του 2000 είναι η αναγνώριση του Hip-Hop σε ευρύτερο κοινό από κάποια συγκροτήματα, με αποτέλεσμα να γίνει πιο εμπορικό. Η αρχή είχε ήδη γίνει από τα τέλη της δεκαετίας του ’90 από τα Ημισκούμπρια με το χαρακτηριστικό χιουμοριστικό ύφος τους. Την ίδια χρονιά τεράστια επιτυχία και απήχηση στο ευρύ κοινό γνώρισαν οι Goin” Through. Το 2007 εμφανίστηκαν κι άλλοι καλλιτέχνες της Hip-Hop με mainstream ήχο οι οποίοι είχαν επιτυχίες, όπως οι Stavento και ο Υποχθόνιος.

 

Underground Σκηνή


Η διαφορά μεταξύ underground και εμπορικού Hip-Hop ήταν έντονη εφ” όσον οι μεν είχαν πιο σκληροπυρηνικό ήχο, στίχο πιο καυστικό και προωθούνταν μέσω του hiphop.gr (το οποίο συχνά ανέβαζε mixtapes) και του ραδιοφωνικού σταθμού Atlantis FM, ενώ οι δε προωθούνταν μέσω των μεγάλων μουσικών καναλιών και της τηλεόρασης και είχαν πιο χορευτικό ήχο και πιο ανάλαφρο στίχο. Υπήρχαν επίσης αρκετά συνοικιακά Hip- Hop σχήματα που διέδιδαν cd και demo σε γνωστούς και φίλους, σε όλη την Ελλάδα. Προς το τέλος της δεκαετίας βγήκαν στην επιφάνεια και άλλοι MC’s και σχήματα από κάθε γωνιά της χώρας όπως: 12ος Πίθηκος, ΛΕΞ, Ταυτισμένος Λάθος, Λόγος Απειλή, Ραψωδός Φιλόλογος, Bong Da City, Fullface και παραμένουν ακόμα οι καλύτεροι για τα αυτιά των νέων μέχρι και σήμερα.

Αρχές δεκαετίας 2010 - : Η Nέα Σχολή η Γενιά της Κρίσης

Κυρίως από την αρχή της νέας δεκαετίας και μετά, χάρη στην εξέλιξη των τεχνολογικών μέσων και στην αυξημένη δημοτικότητα που έλαβε η ραπ κατά την προηγούμενη δεκαετία, το Ελληνικό Hip-Hop έχει αναβαθμιστεί, αλλά και έχει παραλλαχτεί.

Μεγάλο μέρος του πληθυσμού, κυρίως έφηβοι, έχει εγκαταλείψει την ελληνική μουσική άλλων ειδών και έχει αφοσιωθεί στο άκουσμα της χιπ χοπ, καθώς πολλοί καλλιτέχνες εκφράζουν τα συναισθήματα τους από την καθημερινή τους ζωή, κάτι που συγκινεί τον κάθε δέκτη. Αυτή η σχολή καταπιάνεται επίσης με νεόφερτα και πιο «μουντά» θέματα της σύγχρονης ελληνικής πραγματικότητας, όπως η οικονομική κρίση, η φτώχεια και οι κακουχίες που αυτή φέρνει στον απλό λαό.

Επίσης το 2011 έκανε την εμφάνιση της μια νέα γενιά oi τραπερς με πρωτοπόρους τον SNIK και το label Capital Music (Υποχθόνιος, Light, Εφτάψυχος, Mad Clip), η οποία ασχολείται με μουσικά κομμάτια συχνά επηρεασμένα από το αμερικάνικο Lifestyle, έχοντας πολλές φορές δεχτεί κριτική για το χαμηλό επίπεδο των στίχων της αλλά και για τις εικόνες που προωθεί (ναρκωτικά, χλιδή, ακριβά αμάξια, βιντεοκλίπ-υπερπαραγωγές) σε αντίθεση με τους ράπερ παλαιάς σχολής οι οποίοι μπορούν να χαρακτηριστούν ως λιγότερο φιγουρατζήδες, πιο προσγειωμένοι και εμπνευσμένοι από την αληθινή ζωή.

1. O.P.A. – Εν+Τάξει – 1990
2. Άρης Τόμας (Modern Fears) - Σε θέλω-1992
3. Goin' Through feat. Ημισκούμπρια & TXC - Η πτώση – 1997
4. Active Member – Άκου Μάνα – 1994
5. FF.C – Παραμύθι – 2004
6. Βαβυλώνα – Πολισμανία – 1999
7. Razastarr - Τα πιο όμορφα όνειρα είναι ανώνυμα – 1999
8. Terror X Crew - Μη φοβάσαι – 1997
9. Παιδί Θαύμα - Ολ΄ αυτά για το καλό μου - 1999
10. Goin' Through feat. Βλάσης Μπονάτσος – Γαρύφαλλε – 1995
11. Ρόδες ft Ελευθερία Αρβανιτάκη - ΦΟΒΑΜΑΙ – 2005
12. Stereo Nova - Ηλίθια αστεία – 1992
13. Active Member - Η μελωδία της παρακμής – 1998
14. Εισβολέας - Τα Παιδικά μου Χρόνια – 2004
15. Goin' Through feat. Γιώργος Μαζωνάκης, - Θέλω να Γυρίσω – 1999
16. Razastarr -Κανένας πόνος δεν είναι αρκετός – 1999
17. Ημισκούμπρια feat. Λουκιανός Κηλαηδόνης – Νωρίς - 1999
18. Terror X Crew – Ο Έλληνας που Έχεις Συνηθίσει – 1997
19. Stereo Nova - Το ταξίδι της φάλαινας – 1993
20. Active Member - Για τ' αδέρφια που χάθηκαν νωρίς – 1993
21. O.P.A. – Άιντε– 1990
22. Ραψωδός Φιλόλογος – Φωτογραφίες – 2011
23. Goin' Through - Το τραγούδι μου- 2006
24. Άλφα Γάμα - Νεοέλληνα Άκου – 2001
25. Active Member – Φύλακας άγγελος -1999
26. Ραψωδός Φιλόλογος - Σε μια τόση δα στιγμή – 2007
27. Παιδί Θαύμα - Στην Αθήνα – 1999
28. Stereo Nova-Εξώστης – 1992
29. Ταραξίας ft Εισβολέας – Πόνος – 2004
30. Goin' Through feat. TNS - 12 Παρά - 2004
31. Άλφα Γάμα - Άσε με να σου πω -2001
32. Ημισκούμπρια ft. Ελπίδα - Στη Ντισκοτέκ – 1997
33. Active Member - Ο αδιάφορος – 1998
34. Παύλος Φύσσας - Σιγά μην κλάψω, σιγά μη φοβηθώ – 2009
35. Λόγος Απειλή - Κακά Τα Ψέματα – 2009
36. Stereo Nova - Ένας μεγάλος κόσμος – 1993
37. Ημισκούμπρια ft. Φοίβος Δεληβοριάς - Je Suis Bossu – 1997
38. Παύλος Φύσσας - Για το καλό μου – 2008
39. 12ος Πίθηκος -H μοναξιά στο πεζοδρόμιο – 2011
40. Βαβυλώνα – Νανούρισμα – 1999
41. Stereo Nova - Ένα Κλεμμένο Ποδήλατο– 1992
42. Active Member-Κάνε μου τη χάρη – 1998
43. Goin' Through - Καλημέρα Ελλάδα - 2006

 

Απολαύστε τα μουσικά κομμάτια της λίστας ακολουθώντας τον παρακάτω σύνδεσμο :

Πλους13 - Rhythm and Poetry στα Ελληνικά (Ι) 

Πλοηγός : Στράτος Μανιτάρου

Τελευταία τροποποίηση στις Σάββατο, 21 Ιανουάριος 2023 20:29

3377